Naar aanleiding van mijn verhaal van enkele weken geleden over de vondst van de bedevaartsampul, heb ik veel positieve reacties gekregen. Ik ben zelfs gebeld door een journalist van BN-de Stem en de PZC met de vraag of het mogelijk is om ook een artikel voor deze kranten te schrijven. Blijkbaar bestaat er een bredere interesse in het verleden van ons dorp dan we ons vaak realiseren. Zo komt het dat ik nog een keer een door mezelf gedane vondst bespreek. Deze keer gaat het om een stuk middeleeuws speelgoed: een fluitje. Het voorwerp is niet helemaal compleet en ook wat platgedrukt. Met een beetje goede wil is te achterhalen hoe het fluitje er moet hebben uitgezien en hoe het heeft gewerkt. Ik moet zeggen dat ik hierbij uitleg heb gekregen van de heer van Beuningen van een Rotterdams museum.
Het voorwerp is gemaakt van een legering van lood en tin en ongeveer twee bij drie centimeter groot. Wat direct opvalt, is het centraal taps toelopend holle buisje. Aan één kant zijn drie draden te zien die allemaal in één punt samenkomen. Deze metalen draden zullen oorspronkelijk ook aan de andere kant van het kokertje hebben gezeten, hiervan resteren momenteel alleen nog maar enkele kleine stukjes. Aan het eind van deze draadjes heeft aan beide kanten een oogje gezeten (ook van metaal). Door deze oogjes kon een touwtje worden gestoken dat men vervolgens vastmaakte tussen een takje met een T-splitsing. (Denk hierbij aan een katapult, alleen zullen de touwtjes iets strakker hebben gezeten.) Hierna werd het kokertje rondgedraaid waardoor er spanning op de touwtjes kwam te staan. Wanneer de spanning hoog genoeg was, liet men vervolgens het fluitje los waardoor het ging ronddraaien. Door het ronddraaien ving het fluitje lucht en maakte het een fluitend geluid.
Net als bij de bedevaartsampul heb ik van dit type fluit nog geen identiek exemplaar gezien. De heer van Beuningen heeft me echter ooit verteld dat er in de collectie van het museum Boymans van Beuningen eentje aanwezig is en dat er ook nog één in Sluis is gevonden. Hij wist mij ook te vertellen dat het rond 1400-1450 gemaakt moet zijn en voornamelijk gebruikt werd door kinderen. Waarschijnlijk is het in die tijd een kostbaar stuk speelgoed geweest. Het maken gebeurde namelijk niet overal en door iedereen. Bovendien was het niet mogelijk om even naar Hulst te gaan om daar een nieuwe te kopen. Ik stel me zo voor dat er in het midden van de 15de eeuw een jongetje of meisje heel erg verdrietig is geweest door het verlies van dit fluitje.
Zo zie je maar dat met het vinden van dit kleine speelgoedje weer een andere kant van het verleden van Hengstdijk wordt belicht. Ondanks het ontbreken van geschreven bronnen, weten we door de vondst van dit fluitje weer iets meer over het alledaagse leven van de inwoners van Hengstdijk in de 15de eeuw .
Tijdens het schrijven van dit artikel, heb ik mezelf steeds maar afgevraagd of ik de enige ben die voorwerpen, munten etc. vind die met het verleden van Hengstdijk te maken hebben. Ik kan me dit bijna niet voorstellen. Daarom roep ik iedereen op die ooit iets in en om Hengstdijk in de grond heeft gevonden, daar wat over te schrijven of contact met mij op te nemen.
Klik op de foto voor een grote weergave.